مسافرت در بارداری، دغدغه بسیاری از زنان، مخصوصا زنان اهل مسافرت و گردشگری است. سفر در دوران بارداری امکان‌پذیر است؛ اما نیاز به مراقبت و رعایت نکات خاصی دارد. سفر در بارداری، شاید در نگاه اول دشوار به نظر برسد؛ اما با رعایت و مراقبت، می‌تواند یکی از بهترین سفرهای زندگی هر زن محسوب شود. شما به‌راحتی می‌توانید در دوران بارداری سفر کنید و با عوض کردن آب و هوا، دوران بارداری خود را با آرامش و روحیه بهتری سپری کنید. در این نوشتار بررسی می‌کنیم که چگونه در دوران بارداری، سفری سالم، ایمن و لذت‌بخش داشته باشیم.
مسافرت در بارداری
زمان مناسب برای رفتن به سفر
بهترین زمان سفر برای زنان باردار، نیمۀ بارداری یعنی حدود هفته‌های ۱۶ تا ۲۴ است. در سه ماهۀ اول بارداری تا هفتۀ ۱۲ به این دلیل که زنان باردار دچار حالت تهوع هستند و همچنین احتمال سقط جنین نیز زیاد است، رفتن به سفر توصیه نمی‌شود. در سه ماهۀ سوم نیز به این دلیل که خانم باردار ممکن است به راحتی قادر به حرکت نباشد و همچنین به دلیل بالا بودن خطر سقط جنین یا آسیب دیدن او، سفر کردن خیلی امن نیست. بهتر است مقصد سفر را با توجه به هوای آن منطقه انتخاب کنید؛ در فصول گرم به مناطق گرم و مرطوب سفر نکنید یا فصول سرد را در مناطق سردسیر سپری نکنید. در هر حال زنان بارداری که قصد سفر کردن دارند، بهتر است قبل از هر چیز در این مورد با پزشک خود مشورت کنند.
مراقبت‌های سفر در بارداری
اولین و مهم‌ترین نکته قبل از شروع به سفر در دوران بارداری، مشورت با پزشک است. بدن و بارداری هر زن با دیگری متفاوت است. پزشکان با توجه به عواملی مانند سن مادر، بیماری‌های خاص، وزن، ژنتیک و دیگر نکات پزشکی، تصمیم می‌گیرند که آیا سفر در بارداری برای مادر امکان‌پذیر است یا نه. اگر پزشک به دلایلی مانند بارداری پرخطر یا احتمال آسیب به مادر یا جنین به شما اجازه مسافرت نداد، سفر خود را به زمان دیگری موکول کنید. هرگز در دوران بارداری بدون مشورت با پزشک خود، به سفر نروید. قبل از سفر، بیمارستان‌ها و مراکز درمانی راه و مقصد خود را شناسایی کنید و یک نسخه از مدارک پزشکی، گزارش‌های بارداری خود، دفترچه بیمه و آخرین نسخه پزشک خود را به‌همراه داشته باشید. بهتر است محل اقامت خود را نزدیک یک مرکز درمانی انتخاب کنید. اگر قصد سفر به کشور دیگری را دارید، از قبل در مورد بیماری‌های شایع در آن کشور تحقیق کنید و اگر در زمان سفر شما، بیماری واگیرداری در آن کشور شیوع دارد، مقصد خود را تغییر دهید. سفر در بارداری، باعث بهبود روحیه مادر می‌شود.
معمولا برای صدور ویزا، داشتن بیمه مسافرتی الزامی است؛ اما اگر به کشوری بدون ویزا مانند ترکیه سفر می‌کنید، حتما بیمه مسافرتی تهیه کنید به‌همراه داشته باشید.
مادران باردار در صورت ابتلا به اسهال مسافرتی و یا سایر عفونت‌های گوارشی به دلیل آسیب‌پذیری زیادی که دارند بیشتر در معرض عوارض کم‌آبی هستند. رعایت نکات زیر احتمال ابتلا به عفونت‌های گوارشی در سفر را کمتر می‌کند:
در هنگام ابتلا به اسهال مصرف آب آشامیدنی بطری (آب معدنی‌های معتبر) یا آب جوشیده نسبت به مصرف دارو یا سرم در اولویت بالاتری قرار دارد؛
بهداشت دست‌ها و اقدامات احتیاطی آب و غذا را رعایت کنید؛
برای تصفیه‌ی آب، گاهی از ترکیبات ید استفاده می‌کنند این ترکیبات می‌تواند اثرات بالقوه‌ای بر تیروئید جنین داشته باشد به همین دلیل ترجیحاً از آب‌های مورد اطمینان مانند آب معدنی‌های معتبر استفاده شود؛
درمان انتخابی برای مسافران مبتلا به اسهال مصرف مایعات کافی است و در صورت تداوم و عدم بهبودی حتماً به پزشک مراجعه شود.
هپاتیت A و E هر دو توسط مدفوع گسترش می‌یابند. مطالعات نشان داده‌اند که هپاتیت A می‌تواند منجر به افزایش خطر ابتلا به جدا شدن زودرس جفت و زایمان زودرس گردد. هپاتیت E باعث بیماری شدید در دوران بارداری می‌شود که حتی ممکن است منجر به مرگ شود. ابتلا به این بیماری در سه‌ماهه‌ی سوم، عوارض و مرگ جنین را می‌تواند به همراه داشته باشد. از دیگر نگرانی‌های سفر در بارداری بیماری بر اثر مصرف غذاهای آلوده است. بیماری‌هایی نظیر توکسوپلاسموز و لیستریوز. این عفونت‌ها از جفت عبور می‌کنند و باعث سقط، مرده‌زایی یا عفونت‌های مادرزادی می‌شوند. برای جلوگیری از ابتلا به این موارد باید از مصرف پنیر غیرپاستوریزه پرهیز شود و از پخت کامل محصولات گوشتی اطمینان حاصل گردد.
احتمال ابتلا به بیماری‌های انگلی در سفر کمتر هستند، مگر اینکه به مناطقی سفر کرده باشید که این بیماری‌ها شایع هستند. به طور کلی باید گفت که کرم‌های روده به ندرت باعث بیماری‌های شدید نیازمند به درمان در دوران بارداری می‌شوند. اما عفونت‌های تک‌یاخته‌ای روده، مانند ژیاردیا، انتاموبا هیستولیتیکا و کریپتوسپوریدیوم اغلب نیاز به درمان دارند. این انگل‌ها ممکن است باعث اسهال و استفراغ حاد، کم‌آبی شدید، سوء جذب مزمن و در نتیجه محدودیت رشد جنین شده و در هیستولیتیکا منجر به آبسه کبد آمیبی و کولیت نیز می‌شود. برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری‌ها توصیه می‌شود از شنا کردن در دریاچه‌های آب شیرین یا رودخانه‌ها جداً پرهیز شود.
احتمال ابتلا به عفونت‌های تنفسی و تناسلی در سفر در دوران بارداری بیشتر بوده و ممکن است به شکل شدیدتری نیز اتفاق افتد.
بیماری‌های عفونی ناشی از سفر در بارداری
مالاریا در سفر در بارداری
بیشتر پزشکان سفر به مناطق مالاریاخیز را به مادران باردار توصیه نمی‌کنند. زیرا به نظر می‌رسد مادران باردار برای پشه‌ها جذاب‌تر هستند و از طرفی به دلیل کاهش ایمنی عمومی، بیشتر مستعد ابتلا به بیماری می‌باشند و با تحت تأثیر قرار دادن سلامت مادر و جنین ممکن است آنها را در معرض خطر مرگ قرار دهد. بهتر است مادران بارداری که برای سفر به مناطق مالاریاخیز مصر هستند، بدانند که خطرات ناشی از مصرف مواد مخدر برای مادر باردار و جنین بسیار کمتر از خطرات ناشی از ابتلا به مالاریا است. بنابراین احتمال ابتلا به بیماری و مرگ مادر و جنین بسیار جدی‌تر از زنان غیرباردار بوده در نتیجه توصیه می‌شود مادران باردار از سفر به این مناطق اجتناب کنند و یا از گزش پشه در هنگام حضور در مناطق مالاریاخیز به شدت جلوگیری نمایند.
مالاریا ممکن است باعث از دست دادن جنین به علت جداشدن جفت، زایمان زودرس و یا سقط جنین و وزن کم هنگام تولد شود. از آنجا که هیچ رژیم درمانی و پیشگیری‌کننده‌ای حفاظت کامل را در برابر این بیماری فراهم نمی‌کند، زنان باردار باید سفر به مناطق مالاریاخیز را تا بعد از زایمان به تأخیر بیاندازند. با این حال، اگر سفر اجتناب‌ناپذیر است باید اقدامات احتیاطی برای جلوگیری از گزش پشه، استفاده از یک رژیم پیشگیری‌کننده‌ی مؤثر، استفاده از پشه‌بند و مواد دافع حشرات و پوشیدن لباس‌های محافظ را در نظر بگیرند.
زمان و مکان سفر در بارداری
نکته مهم دیگر در مورد سفر در دوران بارداری، انتخاب زمان و مکان سفر است. در دوران بارداری از سفرهای بلندمدت و طولانی بپرهیزید. تا حد امکان سفر خود را کوتاه و مقصد را نزدیک به محل زندگی خود انتخاب کنید تا در صورت لزوم، بتوانید به‌راحتی و فورا برگردید. همچنین سفر به مناطق دور از امکانات و کمپ زدن طبیعت مانند جنگل، کویر و کوهستان مناسب دوران بارداری نیست.
تغذیه در سفر دوران بارداری
مصرف غذا و نوشیدنی‌ها در سفر می‌تواند خطرهایی را برای زن باردار به وجود آورد، به همین دلیل وقتی در سفر هستید، بهتر است توجه بیشتری به آنچه می‌خورید و می‌نوشید، داشته باشید. برخی از مواردی که بهتر است در رابطه با نحوۀ مصرف آب و غذا به آنها توجه کنید در زیر آمده است:
آب بسته‌بندی‌شده استفاده کنید: بهتر است این آب‌ها را از میان نام‌هایی انتخاب کنید که علامت استاندارد و نشان سازمان غذا و دارو روی آنها درج شده است. اگر به آب بسته‌بندی‌شده دسترسی ندارید، بهتر است از مصرف آب لوله‌‌کشی بدون جوشاندن آن پرهیز کنید و حتماً پیش از مصرف، آب را بجوشانید. از مصرف آب چشمه و رودخانه به شدت پرهیز کنید. مصرف آب آشامیدنی ناسالم ممکن است باعث ابتلا به بیماری وبا شود.
از مصرف یخ‌های فله‌ای خودداری کنید: قالب‌های یخی که در دکه‌ها به صورت باز فروخته می‌شود ممکن است غیربهداشتی و آلوده باشد. به همین دلیل بهتر است از آنها استفاده نکنید.
به میزان کافی آب بنوشید: به طور کلی زنان باردار باید روزانه هشت تا ۱۰ لیوان آب بنوشند. اگر به مناطق گرمسیر سفر می‌کنید، کاهش آب مصرفی ممکن است باعث دهیدراته شدن یا از دست دادن آب بدن شود که برای جنین خطرناک است. به همین منظور سعی کنید که همیشه آب سالم و پاک همراه خود داشته باشید تا به محض تشنگی از آن بنوشید.
از مصرف شیر، لبنیات و آب‌میوۀ غیرپاستوریزه پرهیز کنید: شیر و لبنیات غیرپاستوریزه و محلی می‌تواند باعث بیماری تب مالت شود، بنابراین دقت کنید که حتماً از شیر، لبنیات و آب‌میوۀ پاستوریزه استفاده کنید.
غذاها را خودتان بپزید: تا آنجا که ممکن است سعی کنید غذاها را خودتان بپزید و به رستوران‌های بین‌راهی اطمینان نکنید. همچنین غذاهای مانده هم می‌تواند ایجاد بیماری کند. غذاهای نیمه‌آماده یا غذاهای فرآوری‌شده مثل سوسیس، کالباس و انواع ناگت می‌تواند حامل باکتری یا انگل‌های بیماری‌زا باشد و اگر درست پخته نشود می‌تواند باعث بیماری شود. توجه کنید که در طول سفر وعده‌های غذایی خود را کاهش ندهید و رژیم غذایی پیش از سفر خود را حفظ کنید.
سبزیجات و میوه‌ها باید تمیز شسته شود: سبزی و میوه را پیش از مصرف خوب بشویید و ضدعفونی کنید. بهتر است تا حد امکان از سبزیجات پخته استفاده کنید. میوه‌ها و سبزیجاتی که خوب شسته نشده است، می‌تواند باعث وبا شود. از تماس با میوه‌هایی روی درخت و چیدن آنها پرهیز کنید، زیرا ممکن است آغشته به انواع سم آفت‌کش باشد.
رژیم بارداری خود را در سفر تغییر ندهید:
سبزیجات خام مصرف نکنید و حتما آنها را بپزید. میوه‌ها را حتما پوست بکنید. میوه‌های روی درخت ممکن است آغشته به سم گیاهی باشند؛ پس به هیچ عنوان از روی درخت میوه نچینید.
از مصرف گوشت و ماهی نیم‌پز یا خام خودداری کنید. همچنین از مصرف شیر یا لبنیات غیر پاستوریزه بپرهیزید. در طول سفر، وعده‌های غذایی خود را کاهش ندهید و مانند همیشه وعده‌های کامل غذایی و میان وعده بخورید؛ اما بهتر است تا حد امکان خودتان غذا بپزید و از رفتن به رستوران‌های بین‌راهی خودداری کنید.
اگر برای تفریح و استراحت به سفر می‌روید، باید توجه کنید که برخی تفریح‌ها و فعالیت‌ها در سفر ممکن است برای شما مناسب نباشد. برخی از مواردی را که باید در فعالیت‌های سفر رعایت کنید در زیر آمده است:
در دریاچه یا رودخانه شنا نکنید: آب دریاچه یا رودخانه ممکن است حاوی میکروب یا باکتری‌هایی باشد و شنا کردن در دریاچه یا آب‌تنی در رودخانه ممکن است باعث ایجاد عفونت در بدن شود که سلامت شما و جنین‌تان را تهدید کند.
از رفتن به حوضچه‌های آب گرم خودداری کنید: بسیاری از شهر‌های ایران دارای چشمه‌های آب گرم است و قرار گرفتن بدن‌تان در چشمه‌های آب‌گرم می‌تواند برای جنین شما خطرناک باشد، به همین دلیل به هیچ عنوان این برنامه را در سفر خود قرار ندهید.
ورزش‌های آبی انجام ندهید: ورزش‌های آبی مثل اسکی روی آب با هر وسیله‌ای مثل جت اسکی، قایق‌های پرسرعت و چیزهایی شبیه آنها را در طول بارداری استفاده نکنید. در ضمن امکان پرتاب شدن شما یا ضربه خوردن به شکم در این فعالیت‌ها زیاد است.
اسب‌سواری یا شترسواری نکنید: اسب‌سواری در ساحل یا یک سواری هیجان‌انگیز با شتر در کویر ممکن است خیلی وسوسه‌انگیز به نظر برسد اما برای یک زن باردار خطر سقوط از اسب یا شتر وجود دارد و همچنین ممکن است ضربه‌هایی که اسب یا شتر هنگام راه رفتن وارد می‌کنند باعث آسیب جدی به جنین شما شود.
پیاده‌روی کنید: برای اینکه گردش خون کافی در بدن‌تان وجود داشته باشد و همچنین جهت بهبود فرایند هضم غذا و جلوگیری از یبوست در سفر، بهتر است ساعتی را در روز صرف پیاده‌روی کنید.
تفریحات در سفر دوران بارداری
برخورد با حیوانات در سفر
حیوانات و نوازش آنها شاید برای همه لذت‌بخش باشد، اما وقتی باردار هستید باید بیشتر مراقب باشید. بیماری‌ها و انگل‌هایی وجود دارد که قابل انتقال از حیوان به انسان هستند و ممکن است بارداری شما را به خطر بیندازد. در برخورد خود با حیوانات در سفر به موارد زیر توجه کنید:
مراقب گاز گرفته شدن توسط حیوانات باشید: گاز گرفتن حیواناتی مثل سگ، گربه، موش، خفاش و گرگ ممکن است باعث ابتلا به بیماری هاری شود. این بیماری اگر به سرعت درمان نشود، خطر مرگ جنین و مادر را به دنبال خواهد داشت. تا حد ممکن از این حیوانات در طول سفر دوری کنید.
به خاک محل زندگی گربه دست نزنید: گربه‌های غیرخانگی ممکن است ناقل انگل بیماری توکسوپلاسموز باشند. این انگل در مدفوع گربه وجود دارد و با توجه به این که گربه در خاک مدفوع می‌کند، ممکن است تماس با خاک، باعث انتقال این بیماری به مادر شود. درصورتی‌که دست‌تان با چمن یا خاک تماس داشت، سریعاً آن را با آب گرم و صابون بشویید. این انگل از طریق بینی، چشم، دهان یا زخم وارد می‌شود. توکسوپلاسموز ممکن است منجر به سقط جنین شود. بهتر است در دوران بارداری از تماس با هر خاکی خودداری کنید.
با سگ‌های آزاد در طبیعت بازی نکنید: سگ‌های آزاد در طبیعت ممکن است بیماری‌های انگلی متعددی داشته باشند که قابل انتقال به انسان هستند. یکی از این انگل‌های خطرناک، انگل کیست هیداتیک است. این انگل ممکن است از طریق تماس یا مدفوع سگ به انسان منتقل شود. این انگل می‌تواند خطرهای شدیدی برای جنین شما داشته باشد و این امکان نیز وجود دارد که ابتلا به آن، احتمال سقط جنین را افزایش دهد، البته سگ‌هایی که واکسینه شده‌اند و داروهای ضدانگلی دریافت کرده‌اند، خطری ندارند.
برخورد با حیوانات در بارداری
سفر در سه ماه اول بارداری
در سه ماه اول بارداری به‌علت داشتن حالت تهوع، بی‌حالی، احتمال سقط جنین و خطر برای جنین و مادر، سفر توصیه نمی‌شود. اگر سفری ضروری در سه ماه اول بارداری پیش بیاید، حتما باید با مشورت و اجازه پزشک سفر کنید. از سفرهای غیر ضروری در این دوران، بپرهیزید. همچنین در زمان نزدیک به زایمان (از هفته ۳۶ بارداری به بعد)، بهتر است از سفر کردن خودداری شود. چراکه به‌علت سنگینی و برآمدگی شکم، حرکت آزادانه و راحت برای مادر مشکل است و از طرف دیگر، احتمال زایمان زودرس وجود دارد که در این صورت بهتر است زن، تحت نظر پزشک خود باشد. به گفته پزشکان، بهترین زمان برای زنان باردار، سه‌ماه دوم بارداری است. یعنی زمانی بین هفته ۱۲ تا ۲۴ بارداری.
مسافرت در بارداری با ماشین
سفر جاده‌ای با ماشین در دوران بارداری ممکن است؛ اما مزایا و معایبی دارد که باید در نظر گرفته شوند و نکات ایمنی سفر در بارداری با ماشین، باید به‌خوبی رعایت شوند. سفر با ماشین در دوران بارداری نباید طولانی باشد. اگر مجبور به سفر طولانی با ماشین هستید حداکثر هر یک ساعت ماشین را نگه‌دارید ۱۰ تا ۱۵ دقیقه قدم بزنید. برای گردش بهتر خون در بدن، بهتر است در ماشین، نرمش‌هایی مانند تکان دادن انگشتان دست و پا، چرخاندن پاها از مچ، کشیدن دست‌ها و پاها را انجام دهید. بهتر است خودتان رانندگی نکنید؛ چراکه حالت نشستن در هنگام رانندگی و فشار دایمی پاها روی پدال‌ها، ممکن است شما را دچار خستگی زودرس یا افت انرژی و بی حالی کند. اگر مجبور به رانندگی هستید، قبل از خسته شدن و فشار به بدن و مخصوصا شکم، ماشین را پارک کرده، کمی قدم بزنید و استراحت کنید. اجازه بدهید هوای تازه داخل ماشین جریان پیدا کند.
کمربند ایمنی را در طول سفر بسته نگه دارید. قسمت پایین کمربند را زیر شکم، در ناحیه لگن و باسن و قسمت بالای آن را بین سینه‌ها، طوری ببندید که روی شکم قرار نگیرد. هنگام سفر با ماشین در بارداری، بیش از پیش با احتیاط برانید در دوران بارداری بیش از همیشه نیاز به تخلیه مثانه وجود دارد. پس در سفر جاده‌ای، لوازم بهداشتی مانند دستمال توالت، دستمال مرطوب، مایع دستشویی، یک بطری آب و در صورت امکان مایع ضدعفونی‌کننده دست را به‌همراه داشته باشید. سعی کنید در دستشویی‌های بین راهی از تماس بدن، مخصوصا ناحیه تناسلی با شلنگ و شیرآلات جلوگیری کنید و با دستمال به شیرآلات و درها دست بزنید. اگر شلنگ و شیرآلات دستشویی مناسب استفاده نیستند، با بطری آبی که همراه خود دارید، نظافت کنید و پس از استفاده حتما دست‌ها را با مایع دستشویی بشویید. اگر سرویس بهداشتی بین راهی در مسیرتان نبود، می‌توانید با استفاده از بطری آب یا دستمال مرطوب از دستشویی صحرایی استفاده کنید؛ اما هرگز در دوران بارداری مثانه را پر و تحت فشار نگه ندارید.
مسافرت در بارداری با ماشین
مسافرت در بارداری با هواپیما
برای زنانی با بارداری سالم، سفر با هواپیما هیچ خطری ندارد. در کابین هواپیما به‌علت افت فشار هوا، ممکن است سطح اکسیژن خون کمی کاهش پیدا کند که البته ضرری به مادر یا جنین نمی‌رساند و بدن به سرعت خود را با شرایط جدید تطبیق می‌دهد. رد شدن از گیت‌های امنیتی فرودگاه نیز خطری برای زنان باردار و جنین به وجود نمی‌آورد. بیشتر خطوط هواپیمایی تا هفته ۳۶ بارداری بدون مجوز پزشکی به زنان باردار اجازه پرواز می‌دهند؛ اما بعضی خطوط هوایی از هفته ۲۸ بارداری به بعد، بدون گواهی پزشکی به زنان باردار اجازه پرواز نمی‌دهند. اگر با یکی از این خطوط هوایی پرواز می‌کنید؛ باید گواهی پزشکی مبنی برعدم وجود خطر پرواز و تاریخ زایمان، به‌همراه داشته باشید. برای اطمینان، قبل از خرید بلیط، قوانین خط هواپیمایی برای زنان باردار را چک کنید. اگر بارداری از ظاهر شما مشخص نیست حتما به مهماندار اعلام کنید که باردار هستید تا در صورت لزوم مراقبت‌های لازم را برای شما در نظر بگیرند. سفر هوایی در دوران بارداری امن است. برای راحتی بیشتر در هنگام سفر هوایی در دوران بارداری نکات زیر را رعایت کنید:
هنگام دریافت کارت پرواز بخواهید که صندلی ردیف راهرو را به شما بدهند. نشستن در ردیف راهرو باعث می‌شود، آزادانه‌تر حرکت کنید و راه بروید تا از عوارض نشستن طولانی مدت در امان بمانید.
برای ورم نکردن و خسته نشدن پاها، آنها را از مچ بچرخانید و انگشتان را تکان دهید. در طول پرواز، هر ۴۵ دقیقه تا یک ساعت از جای خود بلند شوید و کمی راه بروید.
در حالت نشسته، همواره کمربند ایمنی خود را بسته نگه دارید. تکان‌های هوایی بدون هیچ هشدار قبلی اتفاق می‌افتند. کمربند را زیر شکم، در ناحیه لگن و باسن ببندید.
در طول پرواز مایعات و مخصوصا آب زیاد بنوشید؛ اما قبل و در طول سفر هوایی از خوردن نوشیدنی‌های گازدار خودداری کنید. گاز در ارتفاع بالا منبسط می‌شود و ممکن است باعث ایجاد ناراحتی و حالت تهوع شود.
حتما اواخر پرواز به دستشویی بروید چون بعد از فرود، اگر مجبور به ایستادن در صف شدید، دچار فشار مثانه نشوید.
مسافرت در بارداری با هواپیما
مسافرت در بارداری با قطار
سفر با قطار از امن‌ترین راه‌های سفر در دوران بارداری است. در هرصورت بهتر است زمان زیادی در قطار نباشید و مانند دیگر انواع سفر در بارداری، مقصد نزدیک‌تری را انتخاب کنید. در هنگام سفر با قطار نکات زیر را رعایت کنید:
سعی کنید کمی زودتر در ایستگاه قطار حاضر شوید تا قبل از شلوغ شدن راهروها به واگن و صندلی خود برسید. اگر راهروها شلوغ هستند، صبر کنید و بعد از خلوت شدن، داخل قطار بروید تا از فشار جمعیت و ضربه احتمالی به شکم در امان بمانید.
در صورت امکان، سعی کنید با قطارهای اتوبوسی سفر نکنید و یک کوپه اختصاصی بگیرید تا امکان راحتی و استراحت بیشتری داشته باشید.
هنگام ایست قطار برای نماز، فرایض دینی را در کوپه انجام دهید و قطار را ترک نکنید و در صورت بیرون رفتن، در نزدیک‌ترین مکان ممکن به قطار بمانید تا در صورت حرکت، مجبور به دویدن نشوید.
نشستن در صندلی‌هایی که مخالف جهت حرکت قطار قرار دارند، امکان به وجود آمدن حالت تهوع را بیشتر می‌کند. صندلی خود را در جهت حرکت قطار انتخاب کنید.
بهتر است در هنگام راه رفتن یا ایستادن در قطار دست خود را به دیوار یا جای محکم دیگری بگیرید تا به در صورت تکان خوردن قطار، بتوانید تعادل خود را حفظ کنید.
مسافرت در بارداری با قطار
چند نکته مهم در مورد سفر در دوران بارداری
به‌هیچ‌وجه از کوله‌پشتی‌های سنگین استفاده نکنید. چمدان سبک و چرخدار بهترین گزینه برای سفر در دوران بارداری است. سعی کنید تا جای ممکن، چمدان خود را سبک ببندید.
در صورت امکان از تنها سفر کردن در دوران بارداری خودداری کنید. اگر مجبور به سفر تنها هستید، هر چند ساعت یک بار، یکی از نزدیکان خود را در جریان سلامتی خود قرار دهید و موقعیت مکانی خود را به او اعلام کنید.
اگر در ماشین، هواپیما یا قطار دچار حالت تهوع می‌شوید، از پزشک خود بپرسید که آیا می‌توانید ار قرص ضد تهوع استفاده کنید یا نه.
از پوشیدن لباس‌های تنگ بپرهیزید. سعی کنید لباس‌های مناسب فصل اما راحت بپوشید. کفش راحتی، ترجیحا بدون بند بپوشید تا برای پوشیدن و درآوردن، نیازی به خم شدن نداشته باشید.
داروهای بارداری خود را جایی در دسترس قرار دهید.
نکاتی برای سفر به کشورهای خارجی
اگر قصد دارید در زمان بارداری به یک سفر خارجی بروید باید زمان درستی برای سفر و مدت اقامت خود انتخاب کنید. در خصوص سفرهای خارجی، نکات زیر حائز اهمیت است:
زایمان در سفر: بهترین زمان سفر در بارداری معمولاً سه ماهۀ دوم است. در اواخر سه ماهۀ سوم اجازۀ پرواز داده نمی‌شود. اما اگر در سه ماهۀ سوم به یک کشور خارجی سفر می‌کنید باید در نظر داشته باشید که ممکن است زایمان شما زودتر از موعد صورت گیرد و شما مجبور شوید در کشور مقصد زایمان کنید. همچنین این امکان وجود دارد که برای برگشتن و انتقال نوزاد به کشورتان، وقتی را صرف انجام امور کنسولی کنید. بهتر است قبل از برنامه‌ریزی در خصوص قوانین کشوری که به آن سفر می‌کنید تحقیق کنید.
بیماری‌های شایع در مقصد: قبل از برنامه‌ریزی در خصوص سفر خارجی نسبت به بیماری‌های شایع در محل تحقیق کنید. با پزشک خود صحبت کنید شاید احتیاج باشد که برای پیشگیری از بعضی بیماری‌ها، واکسن تزریق کنید.
دسترسی به مراکز درمانی: خوب است که اقامتگاه خود را در نزدیکی یک مرکز درمانی انتخاب کنید تا در صورت لزوم بدون معطلی بتوانید تحت مراقبت قرار بگیرید. قبل از رسیدن به مقصد، شمارۀ اورژانس مقصد که معمولاً یک شمارۀ سه رقمی است را در گوشی خود ذخیره کنید.
بیمه مسافرتی:داشتن بیمۀ مسافرتی در سفرهای خارجی برای یک زن باردار ضروری است. بهتر است با بیمه کردن خودتان با اطمینان بیشتر و با خیالی راحت‌تر به سفر بروید.
همراه داشتن وسایل ضروری
برای یک سفر راحت و بی‌دردسر باید وسایل و مدارکی را همراه خود ببرید. برخی از مواردی را که باید بیشتر به آن توجه کنید در زیر آمده است:
دفترچۀ بیمه خود را همراه ببرید: از آنجا که ممکن است در سفر نیاز به مراقبت‌های پزشکی باشد، بهتر است دفترچۀ بیمه را همراهتان ببرید. در سفرهای خارجی نیز بهتر است بیمۀ مسافرتی داشته باشید. برای اطلاعات بیشتر در این مورد با شرکت‌های بیمه تماس بگیرید.
آخرین نسخۀ پزشک خود را فراموش نکنید: حتماً آخرین نسخۀ پزشک را به همراه آخرین جواب آزمایش همراه خود داشته باشید.
برای پرواز ممکن است مجوز پزشکی لازم باشد: اگر با هواپیما سفر می‌کنید، حتماً چند روز قبل از سفر با خطوط هواپیمایی مورد نظر تماس بگیرید و نسبت به دریافت مجوز پزشکی برای پرواز اقدام کنید.
لباس مناسب و کافی همراه خود ببرید: با توجه به آب‌وهوای مقصد باید لباس مناسب و راحت انتخاب کنید. حتماً یک کفش راحت و دمپایی همراه داشته باشید. سعی کنید از کوله‌پشتی به جای کیف‌های دستی استفاده کنید. لباس‌زیر و جوراب اضافی، کرم ضدآفتاب، لیف حمام، صابون، کرم مرطوب‌کننده، دستمال کاغذی و مسواک از وسایلی هستند که برای همه در طول سفر ضروری است.
داروها و مکمل‌های خود را فراموش نکنید: زنان باردار معمولاً در طول بارداری باید مکمل مصرف کنند. همچنین ممکن است پزشک بسته به شرایط شما داروهایی را تجویز کرده باشد. یادتان باشد که داروها و مکمل‌های خود را همراه ببرید و در طول سفر به موقع آنها را استفاده کنید.
